ROJA HEVDÎTINÊ



MÎRZA RONÎ

Cam, têl û bistikên hêsin…

Îşev xemginiyek giran, xwe hêdî hêdî berdidê ser dilê min û ji dilê min berbi kezaba minde xwe berdidê xwarê. Çîkek tûj liser kezeba min cih digirt. Min ne dizanî bê ka ev xemgînî jikuve hat. Lê ez wê baweriyêdeme ku dibe, ev xemgînî jibo roja hevdîtina minî bi zarokên min be. Şev hêdî hêdî diherikî û seêt pêşde diçû. Xewê xwe giran giran berdida ser çavên min î siba zaroka bibînê. Min jî dixwest ez zû razêm daku şev zû derbasbibe û ez zû zarokên xwe bibînim. Piştî hin xeyalên hevdîtinê, êdî laşêmin wek bêrih bibê bedena min giran dibû û ez diraketim.

Tîrêjên roja pehîzê xwe wek xencerekî şebeka girtingehêre dikiri û Ronahiyê dida çavê min. Bi roniya tîrêjên rojê ez jixewa şîrîn şiyar dibûm. Jiber giraniya xewê laşêmin ne dixwest xwe ji nava cihan derbixê. Lê jiber hevdîtina bi zarokên xwere qewetek evînî liser min çêbû û min xwe ji nav ciha derxist. Min betaniya xwe rast kir û berbi avêde çûm, çavê xwe bi avê şiyar dikirkir.

Roja hevdîtina me roja duşema bû. Ev roj jî duşembû û hevdîtin seêt dehan de destpêdikir. Me hevalên girtî dest biamedekariya taştê kir û piştî demek kin me taştêya xwe jî xwar, êdî çavê min û dilê min li benda gardiyanê girtingehê bû ku bibêjê ‘‘Mîrza were hevdîtinê’’. Seêt berbi dehande diçû, êdî hedî hêdî malbatên hevala dihatin. Her dengek liber gûhê min dibû navê min û ez libenda dengan dimam, her hevalek diçû kelecana min xwe bilind dikir û gotina ‘‘Mîrza were zarokên te hatine’’ serê min de diçû û dihat. Lê êdî deng û gotin rast bûn û gardiyanê dilkevir vêcarê rastî dengek bilind got: ‘‘Mîrza were hevdîtinê’’ tiştên ku malbatê anîn hevala danîn wir û ez berbi cihê hevdîtinêde çûm. Cihê hevdîtinê nava eywanede bendek ji dîwarê stûr çêkiribûn û her navberekî de şebekên, ji bistikên hêsin, cam û têlê pêk dihat. Her malbatek lipişt şebekeyekî disekinî û girtî û malbat yek vî alî yek wî alî dengê xwe ji camê derbasî aliyê hevdikirin. Malbata min jî hatibû xwe dabû ber şebekêyekî sikinibû; êdî ditina zarokên min ne xeyalî zindî lipêşber çavêmin disekinîn. Vê hevdîtinê jî diyamin, birayêmin, kurêmin û keçamin hatibûn hevdîtina min. Xêrhatinên germ me lihev dikirin û mlabetê pirsa rewşa min dikir. Çavê min liser zaroka û ez diya xwere diaxivîm. Wek hercar diyamin dîsa hêstirên çavên xwe ne digirt û rondikên çavan dirijandin. Lê min jiber zarokan tu carî ne Digirîm û min xwe qayîm dikir, hêstirên xwe ji şevên dirêj dinava cihanre dihiştin. Birêmin behsa doza min dikir. Hercar min jêrê digot: qet mitala nekin, ez dizanim ku danaşîna yekemînde ezê werim berdan. Demê darazandina min gelek nema û ezê bêm dadgehê û werim berdan’’. Bi van gotina min hêvî dida malbata xwe û me behsa hêlê xwe dikir. Piştî ez birê xwe û diya xwere axivîm vê carê min berê xweda zarokên xwe bi Armancre diaxivîm û çavên wanî zarokî dinêrî. Birayêmin rahişte kurêmin û ew deynî ber şebekê, nêzîktirî min dikir. Lê jiber cama wek Bekoyê Mem û Zîn jev qetandî ketibû navberamin û wî de min ne dikarî ez destê xwe bidimê. Lê min moxila têlî a navber xwe û wîde nêrî kulek moxilê bûye û ketiyaye. Kurêmin Armanc jî destêxwe wê kulêre dikir û derbasî aliyêmin dikir. Min jî teliya wî girt û pêşabûm. Dema tiliya wî didestêmindebû, dilêmin wek ku min azadiya kevokê girtî dilêmin kir pirpir xwe likezebaminda. Ez wek evîndarê gihiştî evîna xwe gihabûm miradê xwe. Dema min tiliya wî dişidand, ew jî dikenî û biwî zimanêxweyî hêj têr zimanê dayîka xwe ne axivî digot: ‘ay’ û şûnde dikişand. Disê caran dubare dikir û ez û wî jixwere biwî awayî nava bistikên hêsin û moxila bekoyîde em dilehîstin. Keçamin jî, ji wan dîwar û hêsinên bê wate wek tirsiyayî lê dihat, tiştek ne diaxivî. Min berê xweda wê û êdî ez biwêre axivîm hêdî hedî tirsa girtingehê ser diçû û dikenî. Ew rûyê wêyî zarokî wek gûla nava bexçande vedibû û xwe liser dilê bavê xwe vedida.

Biwî awayî seêta hevdîtinê xwe linîv seêtê da û demê hevdîtinê dawî dibû. Hertim min dixwest ew niv seêt ne wedin û hertim zarokên min lipêşbermin bisekinin lê mixabin cihana bêdad ew derfet nedida ne min nejî girtiyan teva. Vêcarê dengê gardiyan ne xweş dihat û digotinme xatira bixwazin dem qediyaye. Êdî me ne dikarî em liba hevbimînin û min xatirê xwe jidiya xwe û birayê xwe xwest. Cara dawî tiliya Armanc girt û bi camêre çavên wa maç kir û destê xwe liwa heşand. Heta ew nava girtingehêdebûn çavêmin liserwa ne diqetiya heta ji girtingehê derdiketin. Biwî awayî hevditinamin bimalbataminre encam dibû. Êdî dîsa ez diketim nava tenêtiya girtingehê de û dixwest roj zû derbasbibin.


*Min ev nivîs xwe dema ez ligirtingeha Cizîrê de, ji doza zimanê kurdî girtîbûm; şeva roja hevdîtinê nivîsiye.

24.10.2008